เจาะปมร้อนเหมืองทองอัคราฯ ไปดู'ขุมทอง'พิจิตร! เขาพนมพา-เขาหม้อ (1) - เดลีนีวส์

timpahbatu.blogspot.com

มหากาพย์ “ค่าโง่เหมืองทองคำ” ระหว่างบริษัทคิงส์เกท คอนโซลิเคเต็ด จำกัด จากออสเตรเลีย ที่ให้บริษัทลูกในประเทศไทย “อัคราไมนิ่ง” หรือปัจจุบันคือบริษัทอัครา
รีซอร์สเซส จำกัด (มหาชน) ดำเนินกิจการ “เหมืองทองคำชาตรี” ในพื้นที่รอยต่อ จ.พิจิตร เพชรบูรณ์ และพิษณุโลก กับรัฐบาลไทย ซึ่งยังต้องรอผลตัดสินของอนุญาโตตุลาการระหว่างประเทศ หลังจากพล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี ใช้อำนาจม.44 สั่งปิดเหมืองทองดังกล่าวจากสาเหตุผลกระทบด้านสิ่งแวดล้อม และถ้ารัฐบาลไทยแพ้คดี อาจต้องจ่ายค่าเสียหายให้คิงส์เกทกว่า 30,000 ล้านบาท

 เหมืองปิด-เหมืองเปิด
 
ทีมข่าว 1/4 Special Report เดินทางลงพื้นที่ จ.พิจิตร เพื่อหาข้อมูลเหมืองทองชาตรี ของบริษัทอัคราฯ ตั้งอยู่บริเวณเขาหม้อ ต.เขาเจ็ดลูก อ.ทับคล้อ ซึ่งเป็นระบบ “เหมืองปิด” ขนาดใหญ่ที่สุดของประเทศไทย และไม่พลาดที่จะแวะไปดู “เหมืองเปิด” ซึ่งอยู่ห่างกันกว่า 10 กม. โดยนักขุดทองรู้จักกันในชื่อ “เขาพนมพา” ต.หนองพระ อ.วังทรายพูน

ขุมทอง “เขาพนมพา” เคยเป็นข่าวโด่งดังเมื่อหลายปีก่อน เมื่อชาวบ้านจำนวนมากและนายทุน ใช้จอบ เสียม รถแบ๊กโฮ เครื่องเจาะหิน พร้อมอุปกรณ์ต่างๆในรูปแบบคล้ายโรงโม่ขนาดเล็ก เข้าไปขุดทองบริเวณเขาพนมพา จนถึงขั้นมีการทะเลาะวิวาทต่อยตีกันบาดเจ็บ ทำให้เจ้าหน้าที่รัฐที่รับผิดชอบ คือ อุตสาหกรรมจังหวัด และป่าไม้จังหวัด ต้องสั่งห้ามขุดทอง พร้อมทั้งมีการเอาผิดกับผู้ฝ่าฝืน แต่ทุกวันนี้ยังมีคนลักลอบเข้าไปขุดทองบนเขาพนมพา

เจ้าหน้าที่รัฐคนหนึ่งบอกกับทีมข่าว ว่าชาวบ้านแถวนี้ไม่คุยกับคนแปลกหน้า เพราะเขาเกรงว่าเป็นเจ้าหน้าที่รัฐ หรือเป็นทนาย เนื่องจากปัจจุบันยังมีการลักลอบขุดทองบนเขาพนมพากันอยู่ แม้ว่าเจ้าหน้าที่อุตสาหกรรมจังหวัด และเจ้าหน้าที่ป่าไม้มาตรวจดูตอนกลางวัน แต่กลางคืนเขาก็ลักลอบขุดหาทอง ขุดรุกล้ำเข้าไปยังที่ดินของวัดดังใน จ.ปทุมธานี ซึ่งมีที่ดินบริเวณเขาพนมพากว่า 100 ไร่ ตอนนี้ทางวัดส่งทนายความมาแจ้งดำเนินคดีกับผู้ลักลอบขุดแล้ว

“ผมอาศัยอยู่ห่างจากเขาพนมพา ประมาณ 3-4 กม. แต่ช่วงกลางคืนมันเงียบ จึงได้ยินเสียงรถแบ๊กโฮทำงาน คือนายทุนกับชาวบ้านจะแบ่งผลประโยชน์ 60:40 ชาวบ้านได้ 40 โดยนายทุนจะหารถแบ๊กโฮ รถบรรทุก เครื่องมือขุดเจาะ และเครื่องปั่นไฟมาให้ โดยเมื่อ 3 ปีก่อน สามีของผู้นำท้องถิ่นกับลูกน้องตายคาหลุมขุดทอง 3 ศพ เพราะใช้ไซยาไนต์-ปรอท ฉีดลงไปในหลุมเพื่อให้ทองเกาะตัว จนขาดอากาศหายใจตาย อีกหลายศพตายเพราะดินถล่ม คือขุดตามสายแร่ทองลงลึกชอนไชเป็นโพรงเหมือนปลวก แล้วดินถล่มทับร่าง แต่ยังไม่มีฆ่ากันตาย แค่ต่อยตีกันบาดเจ็บเท่านั้น”

 ทองคำผิวดิน-เจอเป็นเกล็ด
 
เจ้าหน้าที่รัฐคนดังกล่าวเล่าต่อไปว่า ทองคำบริเวณเขาพนมพา เป็น “ทองคำผิวดิน” หลายปีมาแล้วมีนักการเมืองท้องถิ่นแอบใช้รถแบ๊กโฮเข้าไปตักดินลูกรังเขาพนมพา เพื่อเอามาถมที่ แล้วเจอทองคำเป็นเกล็ด ๆ ปะปนมากับดินลูกรัง จึงนำไปให้ร้านทองดู แล้วร้านทองบอกว่าเป็นทองคำ 100% นักการเมืองที่ว่าจึงแอบเข้าไปขุดทองขายอยู่พักใหญ่ จนฐานะร่ำรวยขึ้นผิดหูผิดตา แต่ความแตกเพราะไปมีภรรยาน้อย เมื่อชาวบ้านรู้ข่าวจึงเข้าไปขุด ขุดแล้วขายกันตรงนั้น เนื่องจากมีพ่อค้าแม่ค้าทองมารับซื้อถึงที่

“การขุดทองเหมือนวัดดวง ได้มากได้น้อยแล้วแต่โชค ขนาดดินลูกรัง 1 กระสอบ (50กก.) ซื้อ-ขายกันกระสอบละ 10,000 บาท ถ้าฟลุค ๆ อาจจะร่อนเจอทองหนัก 1-2 บาทก็มี แต่สำหรับชาวบ้านทั่วไปที่ไม่มีนายทุนหนุนหลัง ก็พอได้เป็นค่ากับข้าววันละ 200-300 บาท ซึ่งตรงนี้น่าเห็นใจ เพราะประสบภัยแล้งปลูกพืชอะไรไม่ได้ ไม่มีอาชีพอื่น จึงต้องแอบเข้าไปลอบขุดหาทองเองบ้าง หรือเป็นพวกของนายทุน สภาพปัญหาที่เขาพนมพาเป็นแบบนี้ คือเจ้าหน้าที่มาตรวจตอนกลางวัน พอกลางคืนก็ลักลอบขุด” เจ้าหน้าที่รัฐ กล่าว

 “เหมืองอัครา” แร่ทอง-เงินอยู่ในหิน
 
ทางด้าน นายสิโรจ ประเสริฐผล ประธานเจ้าหน้าที่การเงิน บริษัทอัคราฯ เปิดเผยว่า ในประเทศไทยมีการพบพื้นที่มีศักยภาพในการทำเหมืองแร่ทองคำ อยู่ 2 จุดใหญ่ ๆ คือ 1.บริเวณจ.เลย หนองคาย เพชรบูรณ์ พิจิตร นครสวรรค์ ลพบุรี ปราจีนบุรี สระแก้ว ชลบุรี ระยอง 2.บริเวณ จ.เชียงราย ลำปาง แพร่ อุตรดิตถ์ สุโขทัย และตาก

ช่วงปี 38-42 มีการออกอาญาบัตรพิเศษให้บริษัทต่าง ๆ เพื่อทำเหมืองแร่ทองคำ และปี 38 บริษัทอัคราฯพบแร่ทองคำในพื้นที่พิจิตร-เพชรบูรณ์ จึงขอประทานบัตรทำเหมืองแร่ทองคำ 4 แปลง 1,1 65 ไร่ (ปี41) พร้อมกับขอรับประทานบัตรเพิ่มเติมถึงปี 51 รวม 14 แปลง กว่า 3,725 ไร่ แต่ละแปลงจะทยอยหมดอายุประทานบัตร คงเหลือ 9 แปลงสุดท้าย จะหมดอายุในปี 71 ด้วยกำลังการผลิต 6.2 ล้านตันสินแร่ต่อปี โดยผลิตสินแร่ทองคำได้กว่า 130,000 ออนซ์ต่อปี (1ออนซ์ = 31.104 กรัม/ทองคำแท่ง 1 บาท = 15.244 กรัม) และโลหะเงินกว่า 1,000,000 ออนซ์ต่อปี

“เหมืองทองคำอัครา เป็นเหมืองปิด ใช้คนงานกว่า 1,000 คน โดย 90% เป็นคนในพื้นที่ คือเหมืองของเราจะไม่เหมือนเหมืองทองเขาพนมพา ซึ่งตรงนั้นเป็นเหมืองเปิด ลักษณะเป็นดินลูกรังขุดไปเจอทองที่ผิวดิน แล้วเอาไปขายได้เลย แต่เหมืองอัคราทั้งแร่ทอง-เงินจะผสมอยู่ในหิน ซึ่งมีความแข็งแกร่งมาก ต้องผ่านหลายขั้นตอน แล้วส่งไปหลอมที่ฮ่องกงเพื่อแยก “ทอง-เงิน” ออกจากกัน ใครแอบขนก้อนหินออกไปจากเหมือง ยังไม่แน่ว่าจะมีแร่ทอง-เงินอยู่ในก้อนหินหรือเปล่า ขายก็ไม่ได้ ไม่มีใครซื้อก้อนหิน ไม่รู้ว่าจะนำแร่ทอง-เงิน ออกมาจากหินได้อย่างไร”

นายสิโรจกล่าวต่อไปว่าที่ผ่านมา เราดูแลชุมชนรอบ ๆเหมืองในรัศมี 5 กม. จำนวน 29 หมู่บ้าน เป็นของพิจิตร 14 หมู่บ้าน เพชรบูรณ์ 13 หมู่บ้าน และพิษณุโลก 2 หมู่บ้าน มีทั้งบ้าน วัด และโรงเรียน ช่วยดูแลเรื่องแหล่งน้ำ น้ำประปา การส่งเสริมอาชีพหลากหลาย ให้ทุนสนับสนุน พร้อมทั้งให้ผู้นำชุมชน และนักเรียนมาดูกระบวนการผลิต มาดูบ่อเก็บกักแร่อยู่ตรงไหน ไปดูห้องเก็บทองว่ามีสภาพเป็นอย่างไร พูดง่าย ๆ ว่าบริษัทอยู่ได้ ชุมชนก็ต้องอยู่ได้

โดยที่ผ่านมาหลายหน่วยงานมีการสุ่มตรวจชาวบ้านรอบเหมือง เพื่อหาสารไซยาไนต์ สารหนู และแมงกานิส มีการตรวจเลือด ปัสสาวะ เก็บผัก เก็บตัวอย่างน้ำประปาไปตรวจ อยากให้สื่อมวลชนลงพื้นที่จริง เพื่อคุยกับชาวบ้านรอบเหมือง มาสอบถามพ่อค้าแม่ค้าใน อ.ทับคล้อ ว่าอยากให้เหมืองปิด หรือเปิดทำการต่อไป

“เหมืองใช้สารไซยาไนต์ในขั้นตอนการชะล้างสินแร่ เพื่อดึงแร่ทอง และแร่เงินออกมา โดยใช้ตามมาตรฐานการจัดการไซยาไนต์ระดับนานาชาติ ตั้งแต่กระบวนการขนส่ง การเก็บ การใช้ การดู แลสิ่งแวดล้อม พร้อมทั้งมีการตรวจประเมินโดยผู้เชี่ยวชาญอิสระ เรียกว่าควบคุมดูแลทุกขั้นตอน ถ้าบอกว่าของเรามีปัญหากับคนและสิ่งแวดล้อม แล้วที่เหมืองทองเขาพนมพาไม่หนักกว่าหรือ เพราะใช้ไซนาไนต์-ปรอท เทกันในหลุมเลย” นายสิโรจ กล่าว

ทั้งหมดข้างต้นเป็นเพียงการแนะนำให้รู้จักแหล่งทองคำเขาพนมพา-เขาหม้อ (เหมืองทองอัครา) ว่ามีที่มาอย่างไร และตอนที่ 2 จะพาไปคุยกับคนที่อาศัยอยู่ใกล้ชิดขอบเหมืองทองอัคราว่ามีปัญหาและผลกระทบกับชีวิตความเป็นอยู่หรือไม่ อย่างไรบ้าง ต้องติดตามกันตอนต่อไป.
 

Let's block ads! (Why?)

"คนขุดแร่" - Google News
September 11, 2020 at 12:57PM
https://ift.tt/3hlE8ef

เจาะปมร้อนเหมืองทองอัคราฯ ไปดู'ขุมทอง'พิจิตร! เขาพนมพา-เขาหม้อ (1) - เดลีนีวส์
"คนขุดแร่" - Google News
https://ift.tt/2Y0BLWo